چکیده:

افزايش جرايم و افزايش حجم نقدينگي ناشي از آن در سطح جهاني موجب رشد چشمگير پديده پولشويي ‌گرديد. به نحوي كه از دهه 80 ميلادي به بعد جامعه جهاني را متوجه حجم گسترده و رشد سريع اين پديده و نقش آن در ارتكاب جرايم كرد. گسترش اين پديده حاصل سه روند متمايز جهاني بوده است :‌

روند اول رشد شتابان بازارهاي مالي است . در دودهه اخير بازارهاي مالي جهاني ابعادي غول آسا يافته اند به گونه اي كه هيچ تراز و تعادلي ميان بخشهاي مالي و واقعي اقتصاد جهاني وجود ندارد و تنوع چشمگير ابزارها ، واسطه ها و نهادهاي مالي امكان نظارت پذيري را بسيار دشوار كرده است .

روند دوم انقلاب فن آوري و علمي دو دهه اخير است . بر اثر اين تحولات ،‌پيشرفت شگرفي در استفاده از رايانه و خدمات پيشرفته مخابراتي در زمينه داد و ستدهاي مالي رخ داده است . بدين ترتيب دنبال كردن مسير پول و هويت واقعي داد و ستد كنندگان دشوار و در مواردي ناممكن است .

سومين روند جهاني شدن و درهم آميزي اقتصاد هاي ملي و بازارهاي مالي با يكديگر است. براساس تحولات مربوط به جهاني شدن و آزادسازي بازارهاي مالي ، جابجايي پول فراتر از مرزهاي ملي به سبب ارتباط و ادغام بازارها با سهولت بيشتري نسبت به قبل امكانپذير است . در این کار تحقیقی موضوع پ.لشویی و جرائن آن و راهکارهای حقوی مبارزه با این جرائم را مورد بررسی قرار می دهیم.

کلید واژه:

پولشویی،جرم،اسناد

مقدمه:

با پيشرفت جامعه بشري رفته رفته ماهيت و شكل جرايم متحول گرديده است . از نظر ماهيت مجرمان به جاي اينكه در صدد تامين مايحتاج روزمره خود يا ارضاي احساسات خويش با ارتكاب جرايم خشن باشند ، مترصد ثروت اندوزي با ارتكاب جرايم سود آور هستند . از نظر شكلي نيز در كنار جرايم فردي ، جرائم سازمان ‌يافته بروز كرده است ؛ گروههاي سازمان يافته اي كه با استفاده از مدرنترين دستاوردهاي تكنولوژي به دنبال اهداف و منافع خود هستند. «رهبران اين باندهاي جيانتكار مدرن ، جرم را منطقي و عقلاني كرده‌اند.

آنها ديگر يك فاعل باهوش تنها نبوده بلكه اعمال او و دوستانش به طور قابل ملاحظه اي سازمان يافته و تخصصي شده است . آنها تهديد و دغدغه اي نه تنها براي پليس بلكه كل جامعه هستند و اگرچه ابتدا به شكل مخفيانه زندگي مي كردند ، اما با افزايش ثروت و قدرتشان ،‌به شكل عمومي ظاهر شده و به رقابت با سرمايه داران بزرگ و سياستمداران مي پردازند.»

امروزه به ويژه جناياتي كه منفعت سرشار مادي در بر دارند به شكل سازمان يافته و توسط گروهها و باندهاي مافيايي و غالباً در بعد فراملي ارتكاب مي يابند. و جرايم سازمان يافته فراملي از مهمترين مشكلاتي است كه در دهه هاي اخير توجه كشورها و سازمانهاي بين المللي را به خود جلب كرده است.

بیان مسئله:

به هرحال پديده پولشويي را ميتوان حلقه اي از جريانهاي منفي جامعه دانست كه تحت تاثير عوامل مختلف ،‌فرآيندهاي مالي ـ پولي را بطور اخص وكل ساختار اقصادي و اجتماعي را به طور اعم مورد هجوم قرا ر مي دهد . لذا برخورد جدي با اين پديده نياز واقعي تمام جوامع است . اما حجم بالاي گردش پول در اين جرم و فرامرزي بودن فعاليتها و اقدامات تبهكاران و نيز سازماندهي شدن اعضا به همراه نظم شديدي كه بر آن حكمفرماست ،‌باعث شده است كه برخورد و مبارزه با اين جرايم همكاري تمامي دولتهاي جهان را ايجاب كرده ، نيازمند تمهيدات بين المللي باشد . به همين جهت جامعه بين المللي با عزمي راسخ در قالب تنظيم كنوانسيونها و اسناد و ايجاد سازمانهاي مختلف به مبارزه با اين پديده پرداخته است و كشور ما را نيز تشويق به مبارزه با اين پديده در سطح ملي كرده است. همراه با اين موج جهاني در كشورها نيز چند سالي است كه موضوع پولشويي و ضرورت مبارزه با آن و تصويب قانون خاص براي آن مطرح شده است و پس از بحث و مجادلات طولاني لايحه اي در اين خصوص تهيه و به مجلس فرستاده شد كه هنوز مراحل نهايي خود را طي نكرده است . چون پس از تصويب مجلس در تاريخ 6 / 2 / 83 با ايرادات چندي از سوي شوراي نگهبان مواجه شده و به مجمع تشخيص مصلحت نظام رفته ، ‌كه در آنجا نيز بدون بررسي، مجدداً به مجلس شوراي اسلامي بازگردانده شده است.اين مسائل نشان مي دهد كه بررسي پولشويي به عنوان يك عمل مجرمانه و راه‌هاي مقابله با آن در سطح ملي و بين المللي ،‌به ويژه در كشور ما كه در آغاز راه مبارزه با آن قرار دارد ، از اهميت ويژه اي برخوردار است . مسلم است كه شستشوي عوايد ناشي از جرم داراي جنبه هاي گوناگون حقوقي ، اقتصادي ، اجتماعي مهم و فراواني است و براي مقابله با آن داراي بايد نخست به شناسايي اين پديده و سپس به طرق مقابله با آن پرداخته شود.

اهمیت و ضرورت تحقیق:

‌عدم اطلاع رساني دقيق و شفاف از فعاليتهاي پولشويان و شيوه هاي نفوذ عناصر دست اندر كار پولشويي در لايه هاي اقتصادي و از همه مهمتر در سيستم بانكي كشورها و مشکلاتی که این افراد برای جامعه به وجود می آورندرا می توان دلایلی برای اهمیت این موضوع دانست.

طرح سوالات:

1-بین مفاسد اقتصادی و جرائم پولشویی چه رابطه ای وجود دارد؟

2-آیا قوانین موجود پاسخگوی مبارزه با این جرائم در کشور هست؟

فرضیات :

در متن به آن پاسخ داده شده است.

پیشینه تحقیق:

آقاي دكتر سيد حسن اسعديدر تحقیقی چنين تعريفي را از پول شويي ارائه داده اند:

پول شويي پروسه اي است كه در طي آن منابع اصلي درآمدهاي نامشروع پنهان مي شود و ايشان معتقدند اگرچه پول شويي را جنايت دهه 1990 گفته اند ولي اين اصطلاح را مطبوعات در اوايل دهه 1970 در ماجراي واترگيت، به كار برده اند و مي توان گفت كه سالهاي متمادي قبل از آن هم عمل پول شويي سابقه داشته است و چهار عمل زير در اين فرآيند اهميت دارد:

1- منشأ واقعي پول پنهان بماند.

2- شكل پول تغيير كند و يا به متاع با ارزش ديگري تبديل گردد.

3- اين پروسه مخفيانه طي شود.

4- از پول كثيف حفاظت مستمر بعمل آيد.

و در بيشتر موارد، پول شويي با قاچاق مواد مخدر ارتباط مستقيم دارد و از پول شويي به «شريان خون تجارت جهاني مواد مخدر» تعبير مي شود.

واژه پول شويي براي توصيف فرايندي به كار مي رود كه در آن، وجوه و عوايد غير قانوني حاصل از فعاليتهاي مجرمانه مانند قاچاق مواد مخدر، قاچاق اسلحه و كالا، قاچاق انسان، رشوه، اخاذي، كلاهبرداري و ... در چرخه اي از فعاليتها و معاملات و با گذر از مراحلي، شسته و ظاهري قانوني به خود مي گيرد. به عبارت ديگر منشأ و منبع وجوهي كه به صورت غير قانوني به دست آمده است از طريق يك سلسله عمليات، پنهان شده و به صورت درآمد قانوني نمود پيدا مي كند.

پول شويي يك فرآيند سه مرحله اي است: مرحله نخست مستلزم قطع هر گونه ارتباط مستقيم بين پول و جرم منشأ، مرحله دوم مخفي كردن رد پول براي جلوگيري از تعقيب آن و مرحله سوم بازگرداندن مجدد پول به مجرم به صورتي كه نحوه اكتساب و محل جغرافيايي آن قابل رديابي نباشد، است. بعبارتي ديگر مي توان اكتساب و محل جغرافيايي آن قابل رديابي نباشد، است. بعبارتي ديگر مي توان گفت: پول شويي يا تطهير پول فعاليتي مجرمانه، بزرگ مقياس، گروهي، مستمر و درازمدت است كه مي تواند از محدوده سياسي يك كشور مفروض نيز فراتر رود.

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت و ضرورت تحقیق

طرح سوالات

فرضیات

پیشینه تحقیق

روش جمع آوری اطلاعات

فصل اول:کلیات

مبحث اول:مفاهیم لغوی و اصطلاحی

 گفتار اول: مفهوم و تعريف

گفتار دوم :جرم پولشويي

مبحث دوم:تاريخچه

گفتار اول:بررسی سیر تاریخی جرم پولشویی

گفتار دوم :اصطلاح پولشويي

مبحث سوم:عناصر تشکیل دهنده جرم

گفتار اول : عنصر قانوني

گفتار دوم :‌عنصر مادي

بند اول : شرايط مقدماتي

ضرورت وجود جرم قبلي

گفتار سوم : عنصر معنوي جرم

فصل دوم : بررسي جرم شناختي پولشويي

مبحث اول: هدف و ضرورت جرم انگاري

مبحث دوم : ويژگي هاي رايج جرم پولشويي

گفتار اول :‌فراملي بودن

گفتار دوم: سازمان يافتگي

فصل سوم:مبارزه با پولشویی

مبحث اول: اسناد و توافق نامه‌هاي جهاني و منطقه‌اي

گفتار اول: كنوانسيون سازمان ملل متحد

گفتار دوم: اعلاميه كميته بال

گفتار سوم: كنوانسيون شوراي اروپا

گفتار چهارم: دستورالعمل‌ اروپايي در زمينه پولشويي

گفتار پنجم: كنوانسيون سازمان ملل عليه جرايم سازمان يافته فراملي

گفتار ششم: كنوانسيون سازمان ملل عليه فساد مالي

نتيجه گيري و پيشنهادات

منابع و مراجع

این مطلب توسط پرتال دانشجویی ایران داکیومنت تهیه و تنظیم شده است و طبق ماده 25  قانون جرائم رایانه ای هرگونه انتشار و فروش این مطلب در سایر سایتها جرم محسوب می شود و پیگرد قانونی دارد .